In 1995 The Economist projected that by 2020 Thailand would be the world’s eighth-largest economy. Its forecast, which now looks a tad, shall we say, optimistic, followed a 10-year run in which Thailand muscled out even China as the world’s fastest-growing economy, expanding at a blistering 8.4 per cent a year. Those were the days.
The decade after the Asian financial crisis, which began with the devaluation of the baht and ended with the 2006 coup that ousted Thaksin Shinawatra, the former prime minister, has not been so kind. Although the country bounced back from the 1997 devaluation, when it carelessly misplaced 15 per cent of gross domestic product in 18 months, the economy never recovered its former vigour. It has bumbled along at a respectable, but less than socially transformative, 4-5 per cent a year. This year its economy is likely to shrink by some 5 per cent. In that, admittedly, it is not alone.
Yet it is fair to ask why Thailand has failed to fulfil its potential. Once mentioned, at least by the excitable, in the same breath as high-tech Taiwan, it is now more likely to be grouped with the high-maintenance Philippines. Far from closing in on the world’s eighth-biggest economy – a slot currently occupied by Spain, with an output nearly six times that of Thailand – it languishes in 33rd place. In per capita terms it plods in at an even more pedestrian 78th, with an income of $3,851, far below Taiwan’s $17,000 although above the likes of Indonesia at about $2,000.
Adding to its woes – or arguably helping to explain them – Thailand is stuck in a seemingly intractable political crisis. Long a country of coup and counter-coup, for years it nevertheless managed to maintain something approaching political stability. Now it is caught in a trap in which a previously disenfranchised rural poor wants a say in a political system still dominated by the Bangkok elite not yet prepared to allow the “barbarians” through the gate. The stand-off has undermined the already shaky confidence of foreign and domestic investors.
This month, Thailand showcased its political chaos for flummoxed regional leaders attending the Association of South-east Asian Nations summit. The gathering was cancelled and the likes of Wen Jiabao, China’s premier, had to be evacuated after the conference facilities were stormed by a brightly coloured mob of Mr Thaksin’s supporters. In subsequent clashes on the streets of Bangkok at least two people were killed. A car carrying Abhisit Vejjajiva, the third prime minister since democracy nominally returned in 2007, came under attack after he declared a state of emergency. There are, Mr Abhisit said with admirable understatement in a Financial Times interview last week, “some major challenges we have to face up to”.
One of the reasons Thailand has failed to flourish as once predicted is that its growth was built on weaker foundations than supposed. What was in the 1950s an economy based on US patronage, and exports of rice and tapioca, developed into one fuelled by Japanese capital looking for a home after the revaluation of the yen in the mid-1980s. Japanese companies poured in money, building an industrial base, especially in car manufacturing, that remains central to whatever economic success the country still enjoys.
In the 1980s and early 1990s, local entrepreneurs clambered aboard, funded by a powerful local banking system and oiled by age-old connections. The political situation was always chaotic; there have been 18 coup attempts since the end of absolute monarchy in 1932, 11 of them successful. But for much of the time, according to Supavud Saicheua, an economist at Phatra Securities, the country maintained an uneasy equilibrium between monarchy, military, aristocracy and bureaucracy.
Thailand produced few truly world-class companies. It remained, by and large, a rentier economy, funded by foreign capital and driven by foreign expertise. At the time, of course, that was all the rage. In 1991, the World Bank and the International Monetary Fund held their annual meetings in Thailand, a testimony to its openness and liberal reform. That went to Thailand’s head. In 1993 it went the whole hog, liberalising its capital account and setting in train the disastrous over-borrowing in foreign currency that ended with the 1997 crash.
The crisis led to what Pasuk Phongpaichit and Chris Baker call in their book Thailand’s Boom and Bust a “decapitation of Thailand’s [foreign-currency indebted] capitalist class”. The country has never recovered from the mass beheading. Today, bank lending to business languishes at two-thirds of 1990s levels. The economy has become more dependent on foreign demand, a liability in a world of frightened consumers. Trade accounts for 150 per cent of GDP, against 80 per cent before 1997.
The destruction of Thailand’s entrepreneurial class helped pave the way for Mr Thaksin, one of the few capitalist survivors of the crisis. He converted his wealth, which came courtesy of a telephone monopoly, into political capital, riding into office with the votes of a newly empowered rural poor.
Mr Thaksin’s election and subsequent conduct proved too much for a Bangkok elite that had not previously seen fit to share power. Its displeasure was finally vented in the coup of 2006, an attempt to roll the country back to a prelapsarian land of smiles. But there is no going back. Unfortunately, it is not yet clear how Thailand can move forward either.
http://www.ft.com/cms/s/0/ebf80c58-34ed-11de-940a-00144feabdc0.html?nclick_check=1
18 Apr 2009
In Vietnam, New Fears of a Chinese 'Invasion'
Thirty years ago, Vietnamese soldiers waged a final, furious battle in the hills of Lang Son near the country's northern border to push back enemy troops. Both sides suffered horrific losses, but Vietnam eventually proclaimed victory. Decades later, diplomatic relations have been restored and the two nations, at least in public, call each other friend. Vietnam's former foe is a major investor in the country, bilateral trade is at an all-time high, and tourists, not troops, are pouring in.
No, not Americans. Chinese. As part of an aggressive effort to expand its commercial and political influence in Southeast Asia, China is investing heavily in Vietnam. Chinese companies are now involved in myriad road projects, mining operations and power plants. Yet, despite the fact that cooperation between the two communist countries is being encouraged by Vietnam's leaders, this friendly invasion does not sit well among a people who have been fighting off Chinese advances for more than a thousand years, most recently in 1979. Many in Vietnam worry that China is being handed the keys not just to their country's natural resources but also to sensitive strategic areas, threatening the nation's security. "The danger is that China has won most of the bids building electricity, cement and chemical plants," warns Nguyen Van Thu, the chairman of Vietnam's Association of Mechanical Industries. "They eat up everything and leave nothing." (See pictures of the border war between China and Vietnam.)
Thu says he suspects some Chinese companies have won construction contracts by submitting lowball bids, which could mean they are cutting corners, threatening quality and safety. But Thu's biggest concern is the influx of large numbers of Chinese workers, including cooks and cleaning staff, that are taking jobs from Vietnamese and threatening the country's social stability. "Chinese contractors bring everything here, even the toilet seats!" declares Thu. "These are materials Vietnam can produce, and work that Vietnamese can do."
The latest lightning rod for anti-Chinese sentiment is Hanoi's plan to allow subsidiaries of the Aluminum Corporation of China (Chinalco) to mine bauxite ore in Vietnam's Central Highlands. Bauxite is a key ingredient in aluminum, which China needs to fuel its construction industry. Vietnam has an estimated eight billion tons of high-quality bauxite, the third-largest reserves in the world. The environmental cost of extracting the mineral, however, can be high. Strip mining is efficient, but scars the land and bauxite processing releases a toxic red sludge that can seep into water supplies if not adequately contained. Several senior Vietnamese scientists as well as Vietnam's burgeoning green movement have questioned the wisdom of giving mining rights to China, whose own mines were shut down because of the massive damage they caused to the environment.
But the real opposition appears to have less to do with the environment and more to do with Vietnam's fear of its neighbor on the country's northern border. Nationalist groups accuse Hanoi of caving in to pressure from commodities-hungry China by allowing the mining project to go forward. Bloggers are whipping up fears that the influx of Chinese workers is part of Beijing's long-term strategy to occupy their country. Banned pro-democracy groups, which are happy for any opportunity to criticize the authoritarian government, call the mining venture an "ill-begotten scheme." Earlier this month, a dissident Buddhist monk, Thich Quang Do, said that strip mining will destroy the way of life of the region's ethnic minorities. He added that the project created "an illustration of Vietnam's dependence on China." There has been no such outcry against U.S. aluminum giant Alcoa's plans to mine two sites in Dak Nong province in the Central Highlands.
Perhaps the most unexpected criticism has come from General Vo Nguyen Giap, a revered Vietnamese military leader who helped defeat the French and later the Americans. In a letter to Vietnam's Prime Minister Nguyen Tan Dung, the 97-year-old war hero voiced concern over the presence of large numbers of Chinese in the Central Highlands, which is a strategic gateway to Vietnam, one where battles have been won and lost.
Other countries in the region are made uneasy by China's thirst for resources. Last month, the Australian government rejected a $1.8 billion bid by Chinese mining company Minmetals to acquire debt-ridden OZ Minerals, the world's second-biggest zinc miner, due to national security concerns. OZ Minerals has operations near Australia's Woomera weapons testing site.
The Hanoi government says it is listening to concerns but it appears to be unmoved. Dung recently declared bauxite mining a "major policy of the party and the state." Deputy Prime Minister Hoang Trung Hai reaffirmed the government's support, and several local provincial officials were on hand at a recent mining conference to defend the project, arguing that despite the presence of the Chinese workers, development will benefit the impoverished ethnic minorities who live in the region.
The pressure on Vietnam to proceed as planned is enormous, says Carl A. Thayer, a Vietnam expert who teaches at the University of New South Wales' Australian Defense Force Academy. Vietnam needs to trade with China, the world's third-largest economy, to survive. Thayer acknowledges that no Chinese company operates independently of the government. "If you go up far enough you will find a military or a security connection," he says. "But Chinese occupation? I don't believe that."
Some of the problems are of Vietnam's own making, observes Thayer. The country has become increasingly dependent on foreign direct investment to buoy its economy. Last year, overseas investors sunk a record $11.5 billion into Vietnam. China last year had 73 investment projects worth $334 million in the country. But in the wake of the global recession, foreign direct investment plummeted 70% in the first quarter of 2009 compared to the same time period last year.
Hanoi has been calling for increased investment, and is even more desperate for external cash infusions now that its economy has flatlined. Vietnam has also racked up a massive trade deficit with China. As more Chinese companies venture across the border and sink millions into new investment projects, Hanoi can't dictate all the terms. Nor can they just close the spigot. "The Vietnamese have to be careful of what they wish for," says Thayer.
No, not Americans. Chinese. As part of an aggressive effort to expand its commercial and political influence in Southeast Asia, China is investing heavily in Vietnam. Chinese companies are now involved in myriad road projects, mining operations and power plants. Yet, despite the fact that cooperation between the two communist countries is being encouraged by Vietnam's leaders, this friendly invasion does not sit well among a people who have been fighting off Chinese advances for more than a thousand years, most recently in 1979. Many in Vietnam worry that China is being handed the keys not just to their country's natural resources but also to sensitive strategic areas, threatening the nation's security. "The danger is that China has won most of the bids building electricity, cement and chemical plants," warns Nguyen Van Thu, the chairman of Vietnam's Association of Mechanical Industries. "They eat up everything and leave nothing." (See pictures of the border war between China and Vietnam.)
Thu says he suspects some Chinese companies have won construction contracts by submitting lowball bids, which could mean they are cutting corners, threatening quality and safety. But Thu's biggest concern is the influx of large numbers of Chinese workers, including cooks and cleaning staff, that are taking jobs from Vietnamese and threatening the country's social stability. "Chinese contractors bring everything here, even the toilet seats!" declares Thu. "These are materials Vietnam can produce, and work that Vietnamese can do."
The latest lightning rod for anti-Chinese sentiment is Hanoi's plan to allow subsidiaries of the Aluminum Corporation of China (Chinalco) to mine bauxite ore in Vietnam's Central Highlands. Bauxite is a key ingredient in aluminum, which China needs to fuel its construction industry. Vietnam has an estimated eight billion tons of high-quality bauxite, the third-largest reserves in the world. The environmental cost of extracting the mineral, however, can be high. Strip mining is efficient, but scars the land and bauxite processing releases a toxic red sludge that can seep into water supplies if not adequately contained. Several senior Vietnamese scientists as well as Vietnam's burgeoning green movement have questioned the wisdom of giving mining rights to China, whose own mines were shut down because of the massive damage they caused to the environment.
But the real opposition appears to have less to do with the environment and more to do with Vietnam's fear of its neighbor on the country's northern border. Nationalist groups accuse Hanoi of caving in to pressure from commodities-hungry China by allowing the mining project to go forward. Bloggers are whipping up fears that the influx of Chinese workers is part of Beijing's long-term strategy to occupy their country. Banned pro-democracy groups, which are happy for any opportunity to criticize the authoritarian government, call the mining venture an "ill-begotten scheme." Earlier this month, a dissident Buddhist monk, Thich Quang Do, said that strip mining will destroy the way of life of the region's ethnic minorities. He added that the project created "an illustration of Vietnam's dependence on China." There has been no such outcry against U.S. aluminum giant Alcoa's plans to mine two sites in Dak Nong province in the Central Highlands.
Perhaps the most unexpected criticism has come from General Vo Nguyen Giap, a revered Vietnamese military leader who helped defeat the French and later the Americans. In a letter to Vietnam's Prime Minister Nguyen Tan Dung, the 97-year-old war hero voiced concern over the presence of large numbers of Chinese in the Central Highlands, which is a strategic gateway to Vietnam, one where battles have been won and lost.
Other countries in the region are made uneasy by China's thirst for resources. Last month, the Australian government rejected a $1.8 billion bid by Chinese mining company Minmetals to acquire debt-ridden OZ Minerals, the world's second-biggest zinc miner, due to national security concerns. OZ Minerals has operations near Australia's Woomera weapons testing site.
The Hanoi government says it is listening to concerns but it appears to be unmoved. Dung recently declared bauxite mining a "major policy of the party and the state." Deputy Prime Minister Hoang Trung Hai reaffirmed the government's support, and several local provincial officials were on hand at a recent mining conference to defend the project, arguing that despite the presence of the Chinese workers, development will benefit the impoverished ethnic minorities who live in the region.
The pressure on Vietnam to proceed as planned is enormous, says Carl A. Thayer, a Vietnam expert who teaches at the University of New South Wales' Australian Defense Force Academy. Vietnam needs to trade with China, the world's third-largest economy, to survive. Thayer acknowledges that no Chinese company operates independently of the government. "If you go up far enough you will find a military or a security connection," he says. "But Chinese occupation? I don't believe that."
Some of the problems are of Vietnam's own making, observes Thayer. The country has become increasingly dependent on foreign direct investment to buoy its economy. Last year, overseas investors sunk a record $11.5 billion into Vietnam. China last year had 73 investment projects worth $334 million in the country. But in the wake of the global recession, foreign direct investment plummeted 70% in the first quarter of 2009 compared to the same time period last year.
Hanoi has been calling for increased investment, and is even more desperate for external cash infusions now that its economy has flatlined. Vietnam has also racked up a massive trade deficit with China. As more Chinese companies venture across the border and sink millions into new investment projects, Hanoi can't dictate all the terms. Nor can they just close the spigot. "The Vietnamese have to be careful of what they wish for," says Thayer.
8 Apr 2009
As Chinese Investment in Africa Drops, Hope Sinks
CONAKRY, Guinea — Chinese and Guinean workers toil shoulder to shoulder on a sun-blasted construction site at this crumbling city’s edge, building the latest symbol of an old and sturdy alliance: a $50 million, 50,000-seat stadium.
This city is littered with such tokens of a friendship that first flowered when Guinea was an isolated and struggling socialist state in the late 1950s.
But so far Guinea has not gotten what it really wants from the world’s fastest growing economy: a multibillion-dollar deal to build desperately needed infrastructure in exchange for access to the impoverished nation’s vast reserves of bauxite and iron ore.
As global commodity prices have plummeted and several of China’s African partners have stumbled deeper into chaos, China has backed away from some of its riskiest and most aggressive plans, looking for the same guarantees that Western companies have long sought for their investments: economic and political stability.
“The political situation is not very stable,” Huo Zhengde, the Chinese ambassador here, said in an interview, explaining the country’s hesitation to invest billions in Guinea, where a junta seized power after the death of the longtime president in December. “The international markets are not favorable.”
Just a year ago China appeared to be upending the decades-old order in Africa, stepping into the void left by large Western companies too timid to invest in the continent’s resource-rich but fragile states as the market for copper, tin, oil and timber soared to new heights. In the new scramble for Africa’s riches, China sought a hefty share.
With a no-strings-attached approach and a strong appetite for risk, China seemed to offer Africa a complete economic and political alternative to the heavily conditioned aid and economic restructuring that Western countries and international aid agencies pressed on Africa for years, often with uninspiring consequences. Rising China, seeking friends and resources, seemed to be issuing blank checks.
Today, China’s quest for commodities has not stalled. State-owned companies are bargain-hunting for copper and iron ore in more stable places like Zambia and Liberia. But Chinese companies are now driving harder bargains and avoiding some of the most chaotic corners of the continent. African governments facing falling revenues are realizing that they may still need the West’s help after all.
“We have seen in the recent past Chinese companies wade into countries nobody else would,” said Philippe de Pontet, an analyst at the Eurasia Group, a private research firm. “That may be changing.”
In 2007 China announced a $9 billion deal with Congo for access to its giant trove of copper, cobalt, tin and gold in exchange for developing roads, schools, dams and railways needed to rebuild a country roughly the size of Western Europe and shattered by more than a decade of war.
But that deal is now in doubt as falling prices have left Congo in a much weaker negotiating position. It also suddenly finds itself needing the help of the International Monetary Fund, which has objected to writing off the country’s old debt even as Congo takes on what amounts to new mineral-backed loans from China. Congo’s political and ethnic turmoil remains deep, and its economy is near collapse.
A year ago those factors seemed irrelevant. Chinese companies did not flinch from making deals to search for oil in the pirate-infested waters off Somalia, or to mine industrial metals in places like Zimbabwe.
Unlike many Western companies, Chinese state oil companies had no qualms about doing business with the government of Sudan, which has become an international pariah because of the conflict in Darfur.
China espoused a new model for African investment: mutually beneficial trade between sovereign nations with none of the meddling so common among Western donors and investors, with their demands for labor and environmental standards, as well as respect for democracy and human rights.
These policies proved popular among African governments, and trade between Africa and China grew to more than $100 billion by 2008, from less than $10 million in the 1980s. African leaders spoke openly about China’s offer of an alternative to the edicts of Western-dominated institutions like the International Monetary Fund and the World Bank.
But here in Guinea, which has some of the world’s largest deposits of bauxite, an ore needed for making aluminum, that hope has all but collapsed.
“The Chinese have changed their strategy,” said Ibrahima Sory Diallo, a senior economist in Guinea’s Ministry of Finance and an advocate for Chinese investment. “They are not going to inject $5 billion into an unstable country in an uncertain market climate.”
French colonists once called Guinea a geological scandal, so rich are its deposits of valuable minerals. Despite years of mining and billions in profits, Guinea remains one of the poorest and least developed countries in Africa.
So it is no surprise that Guinea’s government, first under Lansana Conté, the strongman who ruled for 24 years until his death last year, and the junta that replaced him, wanted to tap China’s cash and building expertise.
http://www.nytimes.com/2009/03/26/world/africa/26chinaafrica.html?_r=1&scp=5&sq=china%20-%20africa&st=cse
This city is littered with such tokens of a friendship that first flowered when Guinea was an isolated and struggling socialist state in the late 1950s.
But so far Guinea has not gotten what it really wants from the world’s fastest growing economy: a multibillion-dollar deal to build desperately needed infrastructure in exchange for access to the impoverished nation’s vast reserves of bauxite and iron ore.
As global commodity prices have plummeted and several of China’s African partners have stumbled deeper into chaos, China has backed away from some of its riskiest and most aggressive plans, looking for the same guarantees that Western companies have long sought for their investments: economic and political stability.
“The political situation is not very stable,” Huo Zhengde, the Chinese ambassador here, said in an interview, explaining the country’s hesitation to invest billions in Guinea, where a junta seized power after the death of the longtime president in December. “The international markets are not favorable.”
Just a year ago China appeared to be upending the decades-old order in Africa, stepping into the void left by large Western companies too timid to invest in the continent’s resource-rich but fragile states as the market for copper, tin, oil and timber soared to new heights. In the new scramble for Africa’s riches, China sought a hefty share.
With a no-strings-attached approach and a strong appetite for risk, China seemed to offer Africa a complete economic and political alternative to the heavily conditioned aid and economic restructuring that Western countries and international aid agencies pressed on Africa for years, often with uninspiring consequences. Rising China, seeking friends and resources, seemed to be issuing blank checks.
Today, China’s quest for commodities has not stalled. State-owned companies are bargain-hunting for copper and iron ore in more stable places like Zambia and Liberia. But Chinese companies are now driving harder bargains and avoiding some of the most chaotic corners of the continent. African governments facing falling revenues are realizing that they may still need the West’s help after all.
“We have seen in the recent past Chinese companies wade into countries nobody else would,” said Philippe de Pontet, an analyst at the Eurasia Group, a private research firm. “That may be changing.”
In 2007 China announced a $9 billion deal with Congo for access to its giant trove of copper, cobalt, tin and gold in exchange for developing roads, schools, dams and railways needed to rebuild a country roughly the size of Western Europe and shattered by more than a decade of war.
But that deal is now in doubt as falling prices have left Congo in a much weaker negotiating position. It also suddenly finds itself needing the help of the International Monetary Fund, which has objected to writing off the country’s old debt even as Congo takes on what amounts to new mineral-backed loans from China. Congo’s political and ethnic turmoil remains deep, and its economy is near collapse.
A year ago those factors seemed irrelevant. Chinese companies did not flinch from making deals to search for oil in the pirate-infested waters off Somalia, or to mine industrial metals in places like Zimbabwe.
Unlike many Western companies, Chinese state oil companies had no qualms about doing business with the government of Sudan, which has become an international pariah because of the conflict in Darfur.
China espoused a new model for African investment: mutually beneficial trade between sovereign nations with none of the meddling so common among Western donors and investors, with their demands for labor and environmental standards, as well as respect for democracy and human rights.
These policies proved popular among African governments, and trade between Africa and China grew to more than $100 billion by 2008, from less than $10 million in the 1980s. African leaders spoke openly about China’s offer of an alternative to the edicts of Western-dominated institutions like the International Monetary Fund and the World Bank.
But here in Guinea, which has some of the world’s largest deposits of bauxite, an ore needed for making aluminum, that hope has all but collapsed.
“The Chinese have changed their strategy,” said Ibrahima Sory Diallo, a senior economist in Guinea’s Ministry of Finance and an advocate for Chinese investment. “They are not going to inject $5 billion into an unstable country in an uncertain market climate.”
French colonists once called Guinea a geological scandal, so rich are its deposits of valuable minerals. Despite years of mining and billions in profits, Guinea remains one of the poorest and least developed countries in Africa.
So it is no surprise that Guinea’s government, first under Lansana Conté, the strongman who ruled for 24 years until his death last year, and the junta that replaced him, wanted to tap China’s cash and building expertise.
http://www.nytimes.com/2009/03/26/world/africa/26chinaafrica.html?_r=1&scp=5&sq=china%20-%20africa&st=cse
Châu Phi thất vọng với đầu tư tài nguyên từ Trung Quốc
Các chính phủ châu Phi giờ đây nhận ra rằng các thỏa thuận với Trung Quốc thực chất là những món nợ có hại cho thu nhập trong tương lai, và tình trạng giá khoáng sản giảm sút có thể làm tăng gánh nợ nần trên vai họ.
Chiến lược của Trung Quốc ở châu Phi đang thay đổi trong bối cảnh kinh tế thế giới sa sút, và các nước châu Phi đang dần nhận ra vai trò của các khoản viện trợ đến từ phương Tây. Đó là phân tích của tác giả Lydia Polgreen trên tờ New York Times của Mỹ số ra ngày 25/3.
Các công nhân Trung Quốc và Guinea đang cần cù làm việc quần quật tại một công trường nóng như đổ lửa ở ngoại ô thành phố Conakry, xây dựng biểu tượng mới nhất cho một liên minh có thâm niên và vững mạnh: một sân vận động có 50.000 chỗ trị giá 50 triệu USD. Khắp thành phố này có rất nhiều những dấu hiệu của tình hữu nghị nảy sinh từ thời Guinea còn là một nước xã hội chủ nghĩa bị cô lập và gặp đầy khó khăn cuối những năm 1950.
Nhưng cho tới giờ, Guinea chưa có được điều mà họ thực sự chờ đợi ở nền kinh tế tăng trưởng mạnh nhất thế giới này: một thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD để xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, đổi lại việc Trung Quốc được quyền khai thác nguồn tài nguyên bô-xít và quặng sắt khổng lồ của quốc gia nghèo khó này.
Vì giá tài nguyên trên toàn cầu sụt giảm và một số đối tác châu Phi của Trung Quốc ngày càng chìm sâu trong hỗn loạn, Bắc Kinh đã quay lưng lại với một số dự án hiếu chiến và rủi ro nhất và tìm những bảo đảm mà các công ty phương Tây cũng từ lâu tìm kiếm cho các nguồn đầu tư của họ: đó là sự ổn định về chính trị và kinh tế.
Ông Huo Zhengde, Đại sứ Mỹ ở Guinea, đã giải thích sự do dự của Trung Quốc trong việc đầu tư hàng tỷ USD vào Guinea là vì một nhóm quan chức quân sự đã lên nắm quyền ở đây sau khi vị tổng thống kỳ cựu của Guinea qua đời hồi tháng 12/2008. Ông khẳng định: “Tình hình chính trị chưa ổn định lắm. Các thị trường quốc tế không thuận lợi”.
Mới chỉ một năm trước, Trung Quốc đã xuất hiện để thay đổi trật tự có từ hàng thập kỷ nay ở châu Phi, lấp đầy khoảng trống mà nhiều công ty phương Tây e ngại không dám đầu tư vào châu lục bất ổn nhưng giàu tài nguyên này, do thị trường đồng, thiếc, dầu mỏ và gỗ tăng trưởng mạnh. Trong cuộc tranh giành của cải của châu Phi giữa các nước giàu, Trung Quốc đã giành được cổ phần lớn.
Với phương thức tiếp cận không ràng buộc và liều lĩnh, Trung Quốc dường như đem đến cho châu Phi một giải pháp kinh tế và chính trị hoàn hảo thay cho các khoản viện trợ với quá nhiều điều kiện và yêu cầu cơ cấu lại nền kinh tế mà phương Tây và các cơ quan cứu trợ quốc tế đòi hỏi châu lục này trong nhiều năm, mà hậu quả thường không như mong muốn. Một Trung Quốc đang nổi, muốn tìm kiếm bạn hữu và tài nguyên, dường như đã đem đến những tấm séc trắng cho người sử dụng tự điền vào.
Giờ đây, nhu cầu của Trung Quốc đối với các loại hàng hóa không giảm. Các công ty nhà nước vẫn đang mặc cả để khai thác quặng sắt và đồng giá rẻ ở những nước ổn định hơn như Zambia và Liberia. Nhưng họ cũng mặc cả nhiều hơn và tránh những nước bất ổn nhất châu Phi. Phải chịu tình trạng doanh thu giảm dần, các chính phủ châu Phi bắt đầu nhận ra rằng sau tất cả họ có thể vẫn cần tới sự trợ giúp của phương Tây.
Anh Philippe de Pontet, một chuyên gia phân tích của công ty nghiên cứu tư nhân Eurasia Group, cho biết: “Trước đây, chúng ta thấy các công ty của Trung Quốc đã xâm nhập vào các nước mà cả thế giới không dám làm. Nhưng điều này có lẽ đang thay đổi”.
Năm 2007, Trung Quốc đưa ra một thỏa thuận trị giá 9 tỷ USD với Congo, theo đó Bắc Kinh sẽ được khai thác tài nguyên đồng, cô-ban, thiếc và vàng của nước này, đổi lại, họ đầu tư xây dựng đường xá, trường học, đập nước và đường sắt... để xây dựng lại một đất nước có diện tích xấp xỉ Tây Âu bị chiến tranh tàn phá hơn một thập kỷ qua.
Nhưng thỏa thuận này giờ đang bị xem lại vì giá tài nguyên sụt giảm khiến Congo bị đặt vào thế yếu trên bàn đàm phán. Kinshasa bỗng nhiên lại thấy cần sự trợ giúp của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), tổ chức đã phản đối xóa nợ công cũ cho Congo ngay khi nước này nhận từ Trung Quốc các khoản vay đổi quyền khai thác khoáng sản mới. Sự rối loạn về chính trị và sắc tộc ở Congo ngày càng nghiêm trọng, và nền kinh tế của nước này đang đứng bên bờ vực sụp đổ.
Một năm trước, các yếu tố này dường như không được tính đến. Các công ty Trung Quốc sẵn sàng đàm phán các thỏa thuận nhằm tìm kiếm nguồn dầu mỏ ngoài khơi Somalia, nơi bị hải tặc hoành hành, hay tìm cách khai thác kim loại phục vụ công nghiệp ở những nơi như Zimbabwe. Không giống với các quốc gia phương Tây, các công ty dầu khí nhà nước Trung Quốc không hề ngần ngại khi kinh doanh với chính phủ Sudan, vốn bị quốc tế tẩy chay vì cuộc xung đột ở Darfur.
Trung Quốc ủng hộ mô hình mới cho đầu tư vào châu Phi: thương mại đôi bên cùng có lợi, giữa các quốc gia có chủ quyền, và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau như kiểu các nhà tài trợ và đầu tư phương Tây thường làm bằng cách đòi phải tuân thủ các chuẩn mực về môi trường hay lao động, hoặc dân chủ và nhân quyền.
Các chính sách này đã được nhiều chính phủ châu Phi ủng hộ, và thương mại giữa châu Phi với Trung Quốc đạt hơn 100 tỷ USD trong năm 2008, từ mức dưới 10 triệu USD trong những năm 1980. Các lãnh đạo châu Phi công khai nói về quà tặng của Trung Quốc như sự thay thế cho những chỉ thị của các thể chế bị phương Tây thao túng, như IMF hay Ngân hàng thế giới (WB).
Tại Guinea, nơi có những quặng bô-xít lớn nhất thế giới, một loại khoáng sản cần thiết để tạo ra nhôm, niềm hy vọng đó là tất cả, nhưng giờ đã tiêu tan.
“Trung Quốc đã thay đổi chiến lược, ông Ibrahima Sory Diallo, một nhà kinh tế học tên tuổi của Bộ Tài chính Guinea và cũng là một luật sư cho các hợp đồng đầu tư của Trung Quốc, cho biết. Họ sẽ không rót 5 tỷ USD vào một quốc gia bất ổn trong không khí bất trắc trên thị trường hiện nay”.
Thực dân Pháp đã có lần gọi Guinea là một xì-căng-đan địa chất: nước này có rất nhiều khoáng sản quý, nhưng bất chấp nhiều năm khai thác và hàng tỷ USD lợi nhuận, Guinea vẫn là một trong những nước nghèo nhất và chậm phát triển nhất châu Phi.
Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi các chính phủ Guinea - đầu tiên là dưới thời Tổng thống Lansana Conté, người lãnh đạo suốt 24 năm cho đến khi qua đời vào năm ngoái, và sau này là chính phủ quân sự - đều muốn tận dụng nguồn vốn và kinh nghiệm xây dựng của Trung Quốc.
Cách để Trung Quốc có được nguồn khoáng sản dồi dào ở châu Phi là ký các thỏa thuận xây dựng các công trình khổng lồ. Tại Angola, kiểu hợp đồng này đã đảm bảo cho Trung Quốc được khai thác dầu mỏ của nước cung cấp dầu lớn thứ tư thế giới.
Angola giờ đang phất lên sau khi bị xé nát vì cuộc nội chiến dữ dội dài hàng thập kỷ. Các quan chức Trung Quốc và Angola đã phô trương mối quan hệ này như hình mẫu của đầu tư Trung Quốc vào châu lục Đen, một dạng quan hệ đôi bên cùng có lợi.
Nhưng mô hình này đã gặp phải nhiều vấn đề trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy giảm. Các chính phủ châu Phi giờ đây nhận ra rằng các thỏa thuận với Trung Quốc thực chất là những món nợ có hại thu nhập trong tương lai, và tình trạng giá khoáng sản giảm sút có thể làm tăng gánh nặng nợ nần trên vai họ.
Đó cũng chính là điều đã xảy ra ở Congo. Bà Patricia Feeney, Giám đốc điều hành một công ty luật gia có trụ sở tại Anh, nhận định rằng với mức giá hiện nay, Congo khó đạt được chỉ tiêu sản lượng nghiêm ngặt trong thỏa thuận với Trung Quốc. “Người Congo đã quá kỳ vọng vào việc họ có thể nhờ cậy vào Trung Quốc và đã quay lưng lại với các nhà tài trợ phương Tây, và tỏ ra không thân thiện với những người thực sự muốn giúp đỡ họ”.
Tại Guinea, Trung Quốc đã lảng tránh điều mà các quan chức Guinea miêu tả là một thỏa thuận đã được nhất trí về việc xây một đập thủy điện trị giá 1 tỷ USD đang rất cần thiết. “Con đập không phải là một quà tặng, đó là một dự án đầu tư”, Đại sứ Trung Quốc nói. Đó là ý nghĩa của khái niệm đôi bên cùng có lợi”.
Người dân Guinea đang ngày một nghi ngờ về các khoản đầu tư của Trung Quốc. Nhiều người thấy các công ty Trung Quốc chỉ đang khai thác họ y như các công ty của phương Tây không hơn không kém.
Sau khi quân đội lên nắm quyền vào tháng 12/2008, chính quyền mới ở Guinea đã bất ngờ mở cuộc khám xét các công ty Trung Quốc bị nghi là bán thuốc giả, nhưng các cuộc khám xét này đã bị biến thành một vụ cướp phá công khai các doanh nghiệp Trung Quốc, làm bùng lên nỗi oán giận từ lâu bị kìm nén.
Anh Hamidou Condé, 35 tuổi, đang tham gia đào móng để xây một bệnh viện mới, cũng là một biểu tượng cho tình bằng hữu Trung Quốc – Guinea, do một công ty Trung Quốc làm chủ thầu, cho biết hàng ngày anh làm việc như một nô lệ dưới cái nắng như đổ lửa ở Guinea mà chưa nhận được đồng lương nào từ các đốc công suốt hai tháng nay. Anh nói: “Trung Quốc chẳng đem lại điều gì tốt đẹp cho Guinea”./.
(dịch từ NYTimes)
Chiến lược của Trung Quốc ở châu Phi đang thay đổi trong bối cảnh kinh tế thế giới sa sút, và các nước châu Phi đang dần nhận ra vai trò của các khoản viện trợ đến từ phương Tây. Đó là phân tích của tác giả Lydia Polgreen trên tờ New York Times của Mỹ số ra ngày 25/3.
Các công nhân Trung Quốc và Guinea đang cần cù làm việc quần quật tại một công trường nóng như đổ lửa ở ngoại ô thành phố Conakry, xây dựng biểu tượng mới nhất cho một liên minh có thâm niên và vững mạnh: một sân vận động có 50.000 chỗ trị giá 50 triệu USD. Khắp thành phố này có rất nhiều những dấu hiệu của tình hữu nghị nảy sinh từ thời Guinea còn là một nước xã hội chủ nghĩa bị cô lập và gặp đầy khó khăn cuối những năm 1950.
Nhưng cho tới giờ, Guinea chưa có được điều mà họ thực sự chờ đợi ở nền kinh tế tăng trưởng mạnh nhất thế giới này: một thỏa thuận trị giá hàng tỷ USD để xây dựng cơ sở hạ tầng thiết yếu, đổi lại việc Trung Quốc được quyền khai thác nguồn tài nguyên bô-xít và quặng sắt khổng lồ của quốc gia nghèo khó này.
Vì giá tài nguyên trên toàn cầu sụt giảm và một số đối tác châu Phi của Trung Quốc ngày càng chìm sâu trong hỗn loạn, Bắc Kinh đã quay lưng lại với một số dự án hiếu chiến và rủi ro nhất và tìm những bảo đảm mà các công ty phương Tây cũng từ lâu tìm kiếm cho các nguồn đầu tư của họ: đó là sự ổn định về chính trị và kinh tế.
Ông Huo Zhengde, Đại sứ Mỹ ở Guinea, đã giải thích sự do dự của Trung Quốc trong việc đầu tư hàng tỷ USD vào Guinea là vì một nhóm quan chức quân sự đã lên nắm quyền ở đây sau khi vị tổng thống kỳ cựu của Guinea qua đời hồi tháng 12/2008. Ông khẳng định: “Tình hình chính trị chưa ổn định lắm. Các thị trường quốc tế không thuận lợi”.
Mới chỉ một năm trước, Trung Quốc đã xuất hiện để thay đổi trật tự có từ hàng thập kỷ nay ở châu Phi, lấp đầy khoảng trống mà nhiều công ty phương Tây e ngại không dám đầu tư vào châu lục bất ổn nhưng giàu tài nguyên này, do thị trường đồng, thiếc, dầu mỏ và gỗ tăng trưởng mạnh. Trong cuộc tranh giành của cải của châu Phi giữa các nước giàu, Trung Quốc đã giành được cổ phần lớn.
Với phương thức tiếp cận không ràng buộc và liều lĩnh, Trung Quốc dường như đem đến cho châu Phi một giải pháp kinh tế và chính trị hoàn hảo thay cho các khoản viện trợ với quá nhiều điều kiện và yêu cầu cơ cấu lại nền kinh tế mà phương Tây và các cơ quan cứu trợ quốc tế đòi hỏi châu lục này trong nhiều năm, mà hậu quả thường không như mong muốn. Một Trung Quốc đang nổi, muốn tìm kiếm bạn hữu và tài nguyên, dường như đã đem đến những tấm séc trắng cho người sử dụng tự điền vào.
Giờ đây, nhu cầu của Trung Quốc đối với các loại hàng hóa không giảm. Các công ty nhà nước vẫn đang mặc cả để khai thác quặng sắt và đồng giá rẻ ở những nước ổn định hơn như Zambia và Liberia. Nhưng họ cũng mặc cả nhiều hơn và tránh những nước bất ổn nhất châu Phi. Phải chịu tình trạng doanh thu giảm dần, các chính phủ châu Phi bắt đầu nhận ra rằng sau tất cả họ có thể vẫn cần tới sự trợ giúp của phương Tây.
Anh Philippe de Pontet, một chuyên gia phân tích của công ty nghiên cứu tư nhân Eurasia Group, cho biết: “Trước đây, chúng ta thấy các công ty của Trung Quốc đã xâm nhập vào các nước mà cả thế giới không dám làm. Nhưng điều này có lẽ đang thay đổi”.
Năm 2007, Trung Quốc đưa ra một thỏa thuận trị giá 9 tỷ USD với Congo, theo đó Bắc Kinh sẽ được khai thác tài nguyên đồng, cô-ban, thiếc và vàng của nước này, đổi lại, họ đầu tư xây dựng đường xá, trường học, đập nước và đường sắt... để xây dựng lại một đất nước có diện tích xấp xỉ Tây Âu bị chiến tranh tàn phá hơn một thập kỷ qua.
Nhưng thỏa thuận này giờ đang bị xem lại vì giá tài nguyên sụt giảm khiến Congo bị đặt vào thế yếu trên bàn đàm phán. Kinshasa bỗng nhiên lại thấy cần sự trợ giúp của Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), tổ chức đã phản đối xóa nợ công cũ cho Congo ngay khi nước này nhận từ Trung Quốc các khoản vay đổi quyền khai thác khoáng sản mới. Sự rối loạn về chính trị và sắc tộc ở Congo ngày càng nghiêm trọng, và nền kinh tế của nước này đang đứng bên bờ vực sụp đổ.
Một năm trước, các yếu tố này dường như không được tính đến. Các công ty Trung Quốc sẵn sàng đàm phán các thỏa thuận nhằm tìm kiếm nguồn dầu mỏ ngoài khơi Somalia, nơi bị hải tặc hoành hành, hay tìm cách khai thác kim loại phục vụ công nghiệp ở những nơi như Zimbabwe. Không giống với các quốc gia phương Tây, các công ty dầu khí nhà nước Trung Quốc không hề ngần ngại khi kinh doanh với chính phủ Sudan, vốn bị quốc tế tẩy chay vì cuộc xung đột ở Darfur.
Trung Quốc ủng hộ mô hình mới cho đầu tư vào châu Phi: thương mại đôi bên cùng có lợi, giữa các quốc gia có chủ quyền, và không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau như kiểu các nhà tài trợ và đầu tư phương Tây thường làm bằng cách đòi phải tuân thủ các chuẩn mực về môi trường hay lao động, hoặc dân chủ và nhân quyền.
Các chính sách này đã được nhiều chính phủ châu Phi ủng hộ, và thương mại giữa châu Phi với Trung Quốc đạt hơn 100 tỷ USD trong năm 2008, từ mức dưới 10 triệu USD trong những năm 1980. Các lãnh đạo châu Phi công khai nói về quà tặng của Trung Quốc như sự thay thế cho những chỉ thị của các thể chế bị phương Tây thao túng, như IMF hay Ngân hàng thế giới (WB).
Tại Guinea, nơi có những quặng bô-xít lớn nhất thế giới, một loại khoáng sản cần thiết để tạo ra nhôm, niềm hy vọng đó là tất cả, nhưng giờ đã tiêu tan.
“Trung Quốc đã thay đổi chiến lược, ông Ibrahima Sory Diallo, một nhà kinh tế học tên tuổi của Bộ Tài chính Guinea và cũng là một luật sư cho các hợp đồng đầu tư của Trung Quốc, cho biết. Họ sẽ không rót 5 tỷ USD vào một quốc gia bất ổn trong không khí bất trắc trên thị trường hiện nay”.
Thực dân Pháp đã có lần gọi Guinea là một xì-căng-đan địa chất: nước này có rất nhiều khoáng sản quý, nhưng bất chấp nhiều năm khai thác và hàng tỷ USD lợi nhuận, Guinea vẫn là một trong những nước nghèo nhất và chậm phát triển nhất châu Phi.
Vì vậy, không có gì đáng ngạc nhiên khi các chính phủ Guinea - đầu tiên là dưới thời Tổng thống Lansana Conté, người lãnh đạo suốt 24 năm cho đến khi qua đời vào năm ngoái, và sau này là chính phủ quân sự - đều muốn tận dụng nguồn vốn và kinh nghiệm xây dựng của Trung Quốc.
Cách để Trung Quốc có được nguồn khoáng sản dồi dào ở châu Phi là ký các thỏa thuận xây dựng các công trình khổng lồ. Tại Angola, kiểu hợp đồng này đã đảm bảo cho Trung Quốc được khai thác dầu mỏ của nước cung cấp dầu lớn thứ tư thế giới.
Angola giờ đang phất lên sau khi bị xé nát vì cuộc nội chiến dữ dội dài hàng thập kỷ. Các quan chức Trung Quốc và Angola đã phô trương mối quan hệ này như hình mẫu của đầu tư Trung Quốc vào châu lục Đen, một dạng quan hệ đôi bên cùng có lợi.
Nhưng mô hình này đã gặp phải nhiều vấn đề trong bối cảnh kinh tế toàn cầu suy giảm. Các chính phủ châu Phi giờ đây nhận ra rằng các thỏa thuận với Trung Quốc thực chất là những món nợ có hại thu nhập trong tương lai, và tình trạng giá khoáng sản giảm sút có thể làm tăng gánh nặng nợ nần trên vai họ.
Đó cũng chính là điều đã xảy ra ở Congo. Bà Patricia Feeney, Giám đốc điều hành một công ty luật gia có trụ sở tại Anh, nhận định rằng với mức giá hiện nay, Congo khó đạt được chỉ tiêu sản lượng nghiêm ngặt trong thỏa thuận với Trung Quốc. “Người Congo đã quá kỳ vọng vào việc họ có thể nhờ cậy vào Trung Quốc và đã quay lưng lại với các nhà tài trợ phương Tây, và tỏ ra không thân thiện với những người thực sự muốn giúp đỡ họ”.
Tại Guinea, Trung Quốc đã lảng tránh điều mà các quan chức Guinea miêu tả là một thỏa thuận đã được nhất trí về việc xây một đập thủy điện trị giá 1 tỷ USD đang rất cần thiết. “Con đập không phải là một quà tặng, đó là một dự án đầu tư”, Đại sứ Trung Quốc nói. Đó là ý nghĩa của khái niệm đôi bên cùng có lợi”.
Người dân Guinea đang ngày một nghi ngờ về các khoản đầu tư của Trung Quốc. Nhiều người thấy các công ty Trung Quốc chỉ đang khai thác họ y như các công ty của phương Tây không hơn không kém.
Sau khi quân đội lên nắm quyền vào tháng 12/2008, chính quyền mới ở Guinea đã bất ngờ mở cuộc khám xét các công ty Trung Quốc bị nghi là bán thuốc giả, nhưng các cuộc khám xét này đã bị biến thành một vụ cướp phá công khai các doanh nghiệp Trung Quốc, làm bùng lên nỗi oán giận từ lâu bị kìm nén.
Anh Hamidou Condé, 35 tuổi, đang tham gia đào móng để xây một bệnh viện mới, cũng là một biểu tượng cho tình bằng hữu Trung Quốc – Guinea, do một công ty Trung Quốc làm chủ thầu, cho biết hàng ngày anh làm việc như một nô lệ dưới cái nắng như đổ lửa ở Guinea mà chưa nhận được đồng lương nào từ các đốc công suốt hai tháng nay. Anh nói: “Trung Quốc chẳng đem lại điều gì tốt đẹp cho Guinea”./.
(dịch từ NYTimes)
3 Apr 2009
On Savings Ratio
By Zhou Xiaochuan
There are no commonly accepted explanations for savings and consumption behaviors in the economics and statistics community. With further transmission of the current financial crisis, discussions on the causes to the crisis intensified. Some believe that the high savings ratio of the East Asia and oil-producing countries is one major cause for the global imbalance and the crisis. This paper attempts to explore the factors that affect savings ratio, and examine the reasons behind the high savings ratios in the East Asian and oil-producing countries and the low savings ratio in the U.S. It also provides a brief description of savings ratio in China and the corresponding adjustment approaches, as well as a set of options for adjusting this ratio. Major views of this paper were discussed at the High Level Conference Hosted by Bank Negara Malaysia on February 10, 2009.
I. Factors affecting savings ratios
The term "savings" in this paper includes domestic savings, current account surplus and foreign reserve. As of now, we have not seen sufficient and solid academic studies illustrating the linkage between the savings ratio and determinant factors, such as the level of wealth as measured by per capita GDP, foreign exchange rate, the development of financial intermediation and capital market, tradition, demographic structure and social security system. While exchange rate is statistically correlated with savings ratio to some degree, the coefficients are generally low and the correlation usually insignificant. It therefore seems that savings ratio can't be adjusted by simply adjusting exchange rate.
Identifying the factors determining savings ratio is a major policy challenge for all countries. We can only come up with an effective policy tool kit after identifying determining factors for and their impacts on the savings ratio.
II. Causes for high savings ratio in the East Asia and oil-producing countries
Tradition, cultural, family structure, and demographic structure and stage of economic development are the major reasons for high savings ratio in the East Asia. First, the East Asia countries are influenced by Confucianism, which value thrift, self-discipline, zhong yong or Middle Ground (low-key), and anti-extravagancy. Second, we may be able to trace the cultural differences from a large number of textbooks and literature of different countries. For instance, the Latin American countries have similar levels of national wealth as the East Asian countries but lower savings ratios. This can be attributed to the cultural differences in the region, where people have a higher propensity of consumption and tend to quickly use up all their salaries. Third, family tie is strong in the East Asian countries, and families shoulder social responsibilities such as providing for the elderly and bringing up children. Fourth, according to the Life Cycle Hypothesis by Franco Modigliani, more money is saved to meet future pension and healthcare needs as the share of working age population increases. When we study the phases of economic growth, in times of exceptionally high economic growth, most of the incremental income will be saved, resulting in an unusually high savings ratio. China fits in the above-mentioned two conditions for a high savings ratio. Japan and the U.S. can also demonstrate the contribution of these factors in determining savings ratio. Similar to the U.S., Japan is a developed country with high per capita income. The social security systems in the two countries have their respective weaknesses. However, Japan's savings ratio is much higher than that in the U.S. This can be largely ascribed to cultural, family value and demographic feature in Japan, which are fairly similar to those in other East Asian countries.
Some argue that an inadequate social security system leads to high savings ratio. Though logically sound, this argument lacks adequate empirical support. Moreover, it is based on the assumption that human behaviors are rational and people increase their savings for future healthcare and pension needs. In fact, such an assumption does not necessarily stand.
High savings ratio in oil-producing countries has different reasons. Endowed with rich oil resources that far exceed their normal demand, these countries naturally accumulate their wealth in the form of savings.
The elementary textbooks on economics always start with "supply, demand and prices", which lead the readers to believe that certain prices (e.g., exchange rate and interest rate) can determine the behavior of savings and consumption. However, the fact is that the level of savings ratio is influenced by a wide range of factors, and it can't be adjusted simply by changing nominal exchange rate. Factors such as national tradition, culture, family structures, demographics and social security system can't be changed in the short term. As a result, it may take a long time for policies to yield intended impacts.
III. Implications of the Asian financial crisis for savings ratio in the East Asia
Savings in the GDP are composed of resident, corporate and government savings. If total savings exceed domestic investment, the surplus will take the form of foreign reserves. To analyze the drastic increase of imbalance of savings and trade in East Asian countries that emerged after 1997, we need to examine the impact of the Asian financial crisis on savings ratio in these countries.
The high savings ratio and large foreign reserves in the East Asian countries are a result of defensive reactions against predatory speculation. During the Asian Financial Crisis, the rampant speculations of hedge funds caused large capital inflows and subsequent reversal in these countries, which exacerbated their economic woes. People in these countries were shocked, and disgusted by these speculative attacks. Afterwards, many suggested that unregulated predatory speculation caused the crisis, and appropriate international regulation was needed. However, for various considerations, some countries were against such regulations, and failed to see the need to adjust the regulatory frameworks. International organizations also failed to perform their regulatory responsibilities over abnormal capital flows, forcing the East Asian countries to amass foreign reserves to fend for themselves.
The increase of savings ratio and current account surplus in the East Asian countries is also a result of the rescue plan designed by international organizations. The rescue plans were silent on regulating cross-border speculative capital flows, which otherwise should have been put under scrutiny. Instead, excessive and stringent conditionalities were imposed, demanding that the crisis-stricken countries adopt tight fiscal and monetary policies, raise interest rates, cut fiscal deficits and increase foreign reserves. In the decade thereafter, the East Asian countries learnt the lessons, and increased foreign reserves and domestic savings in order to beef up their defense against financial crisis.
Of course, there were also vulnerabilities in economic development models, foreign debt management as well as institutional arrangements of the East Asian countries. Sweeping structural reforms on the corporate and financial sectors were launched in the wake of the crisis, social security systems were improved, and education and healthcare systems reformed. However, it takes time for these efforts to take effect.
IV. Can China adjust its savings ratio effectively?
During the Asian Financial Crisis, China, as a responsible large economy, did not devalue its currency and paid the price��a fairly slow recovery. The endeavor of the Chinese authorities to maintain the stability of RMB against all odds contributed to stemming the spread of the financial crisis.
After the crisis, China intensified efforts to revamp its corporate and government sectors with the deepening of market-oriented reforms. Profitability of enterprises, especially SOEs, increased; fiscal position improved and residents' income improved steadily. Starting 2002, savings ratio began to surge, with steadily rising resident savings and remarkable increase of corporate savings. China's savings ratio increased from 37.5% in 1998 to 49.9% in 2007. During the period, the ratio of corporate sector disposable income to the national disposable income increased from 13% to 22.5%, while the share of government disposable income to the total increased by only 2 percentage points.
The rate of corporate savings to GDP in China is high compared with other countries in the world. This is closely related to the unsolved distortion of cost/profit of enterprises during China's economic transition. Under the planned economy, housing, healthcare, and pension were provided by the enterprises and the government, and weren't accounted for in wages. This had dampened people's incentives to save. Savings were even considered "involuntary" as people had to regularly line up in queues at shops for consumer goods in short supply. After the reform in the 1990s, the "iron bowl" (lifelong secure job and welfare) system was smashed and the enterprises stopped providing pension and housing for free. However, effective social security system had not been in place either. These significantly increased the incentive for precautionary savings. Nevertheless, the real cost of labor takes time to be reflected in the cost of the enterprises. As a result, the extraordinary profit from cost distortion did not find its way to liability accounts of pension, healthcare and housing for employees, where it should, lead to significant surge of corporate savings. This broadly explained the increase in household and corporate savings. This is also why some people suggested that part of the state-owned shares of listed companies should be transferred to the national social security fund.
The Chinese authorities have a clear policy intention to reduce savings ratio. Since 2005, boosting domestic demand and encouraging consumption have been important components of the national economic policies. These policies would eventually bring down the savings ratio. Yet, in-depth studies are needed to identify factors influencing the savings ratio, its elasticity with respect to these factors, and the specific adjustment measures to take.
Besides, the incomplete reforms in some areas have affected the adjustment of savings ratio. Although private enterprises in China are already market-driven and free of cost distortion, the reforms of the public sector are incomplete despite considerable achievements in reforming SOEs. The lack of clearly-defined and fully monetized cost structure hampered the adjustment of savings ratio. It is therefore important to expedite the reform of the public sector and the transformation of the government functions.
V. Observations on low household saving ratio in the U.S.
The U.S. household savings ratio in recent years went through two phases: before the mid-1990s, it ranged between 7-10%; after 1997, it declined remarkably with pronounced "twin deficits", especially trade deficit. Some attributed the low savings to the so-called "euphoria" on the U.S. economic performance since the mid-1990s. Specifically, in late 1980s and early 1990s, after the collapse of the central planning system of the former Soviet Union and Eastern Europe, growth in those regions steadily slipped. In the 1990s, the Japanese economy was also trapped in prolonged stagnation, and EU's economic performance was lackluster due to structural problems including rigid labor market. The U.S., as the largest economy, boasted the optimal economic system that was seemingly unparalleled in the world. The only remaining challenge, in terms of economic system, came from Asia; after 1997, the Asian economies suffered heavy blows. In contrast, the US economy demonstrated strong flexibility and resilience, and recovered rapidly from the 9/11 attack and the burst of IT bubble in recent years. All these augmented the euphoria sentiment in the market, which in turn influenced the saving behavior of the U.S. residents. However, the unprecedented magnitude of the current financial crisis is expected to dramatically dampen such euphoria sentiments.
The time series show that this round of low savings and high consumption in the US commenced in Mid-1990s. In contrast, the savings ratio of East Asian countries only surged after the Asian financial crisis and China's savings ratios did not begin to increase until 2002. The difference in time distribution indicates that there is no significant causal relationship between the two.
VI. Options for adjusting saving ratio
Global savings imbalance exists for many reasons. It seems inappropriate to link savings ratio only to exchange rate, and it is also unrealistic to resolve long-term issues in the short run. One should, instead, adopt a broader and more comprehensive mindset in examining the imbalance of savings.
First, a comprehensive set of prescription is needed. Although the U.S. can't sustain the growth pattern of high consumption and low savings, it is not the right time to raise its savings ratio at this very moment. It needs to strike a balance between stimulating consumption and facilitating the economic recovery. On the other hand, the East Asian nations should attend to economic growth model, economic structure, price system and the like, in order to bring down savings ratio. Of course, reform of the exchange rate mechanism is part of this prescription. The Chinese government has focused on boosting domestic demand to sustain economic growth in an effort to tackle the ongoing financial crisis and conducting economic adjustment. The RMB 4-trillion yuan stimulus package, one of the largest in the world, is mainly an expenditure program. The program underscores public welfare, job creation, and income growth for the rural areas and the underprivileged groups.
Second, countries and international organizations should strengthen their cooperation and intensify the regulation of the international speculative capital flows. The current financial crisis underscores the necessity of reinforcing the regulation over international capital flows and enhancing their transparency. International organizations and countries concerned should help developing countries to establish a robust early-warning system and guard against attacks from predatory speculation. International cooperation should be strengthened to improve the aid mechanism. In case emerging markets experience temporary BOP difficulties, international aid should be swift, and conditionalities attached should be reduced. This would encourage countries to lower savings including foreign reserves and expand domestic demand.
Third, appropriate measures should be taken to channel more savings into developing countries and emerging markets. Savings flowing from emerging markets to the advanced economies is neither rational nor consistent with the intention of the advanced economies to increase their domestic savings. However, the adjustment of savings ratio in the East Asian countries will not see immediate effects. Meanwhile, savings in oil-producing countries may remain at a high level so long as oil prices don't plunge further. Therefore, global savings imbalance will remain for some time in the future. The top priority at present is to facilitate the rational flow of savings and improve their allocation efficiency. One option is to redirect surplus savings to other developing countries and emerging markets, those with abundant resources, low labor cost, but lack of capital. These economies are the future growth engines of the global economy.
Finally, the reform of the international monetary system should be advanced. Currently, U.S. dollar is used in most international trade and financial transactions, and is also the most important reserve currency. The IMF data showed that the U.S. dollar accounted for 63.9% of the total foreign reserves by the end of 2007. When countries increase savings and if these savings are in the form of dollar denominated foreign reserves, capital will inevitably flow into the U.S.. In the short run, the U.S. may need more capital inflows to deal with the financial crisis; over the long run, large capital inflows are not in its best interest of making adjustments to its economic growth model. Moreover, the over-concentration of foreign assets in one particular currency may bring about undesired consequences. Therefore, in addition to upgrading regulatory cooperation and rationalizing savings allocation, the international community should move forward in reforming the international monetary system. Efforts should be made to strengthen the surveillance on the economic and financial policies in major reserve currency countries and to enhance the status of the SDR, so as to advance the international monetary system towards diversification over the long run.
Submit Date:2009-3-24 16:46:00
There are no commonly accepted explanations for savings and consumption behaviors in the economics and statistics community. With further transmission of the current financial crisis, discussions on the causes to the crisis intensified. Some believe that the high savings ratio of the East Asia and oil-producing countries is one major cause for the global imbalance and the crisis. This paper attempts to explore the factors that affect savings ratio, and examine the reasons behind the high savings ratios in the East Asian and oil-producing countries and the low savings ratio in the U.S. It also provides a brief description of savings ratio in China and the corresponding adjustment approaches, as well as a set of options for adjusting this ratio. Major views of this paper were discussed at the High Level Conference Hosted by Bank Negara Malaysia on February 10, 2009.
I. Factors affecting savings ratios
The term "savings" in this paper includes domestic savings, current account surplus and foreign reserve. As of now, we have not seen sufficient and solid academic studies illustrating the linkage between the savings ratio and determinant factors, such as the level of wealth as measured by per capita GDP, foreign exchange rate, the development of financial intermediation and capital market, tradition, demographic structure and social security system. While exchange rate is statistically correlated with savings ratio to some degree, the coefficients are generally low and the correlation usually insignificant. It therefore seems that savings ratio can't be adjusted by simply adjusting exchange rate.
Identifying the factors determining savings ratio is a major policy challenge for all countries. We can only come up with an effective policy tool kit after identifying determining factors for and their impacts on the savings ratio.
II. Causes for high savings ratio in the East Asia and oil-producing countries
Tradition, cultural, family structure, and demographic structure and stage of economic development are the major reasons for high savings ratio in the East Asia. First, the East Asia countries are influenced by Confucianism, which value thrift, self-discipline, zhong yong or Middle Ground (low-key), and anti-extravagancy. Second, we may be able to trace the cultural differences from a large number of textbooks and literature of different countries. For instance, the Latin American countries have similar levels of national wealth as the East Asian countries but lower savings ratios. This can be attributed to the cultural differences in the region, where people have a higher propensity of consumption and tend to quickly use up all their salaries. Third, family tie is strong in the East Asian countries, and families shoulder social responsibilities such as providing for the elderly and bringing up children. Fourth, according to the Life Cycle Hypothesis by Franco Modigliani, more money is saved to meet future pension and healthcare needs as the share of working age population increases. When we study the phases of economic growth, in times of exceptionally high economic growth, most of the incremental income will be saved, resulting in an unusually high savings ratio. China fits in the above-mentioned two conditions for a high savings ratio. Japan and the U.S. can also demonstrate the contribution of these factors in determining savings ratio. Similar to the U.S., Japan is a developed country with high per capita income. The social security systems in the two countries have their respective weaknesses. However, Japan's savings ratio is much higher than that in the U.S. This can be largely ascribed to cultural, family value and demographic feature in Japan, which are fairly similar to those in other East Asian countries.
Some argue that an inadequate social security system leads to high savings ratio. Though logically sound, this argument lacks adequate empirical support. Moreover, it is based on the assumption that human behaviors are rational and people increase their savings for future healthcare and pension needs. In fact, such an assumption does not necessarily stand.
High savings ratio in oil-producing countries has different reasons. Endowed with rich oil resources that far exceed their normal demand, these countries naturally accumulate their wealth in the form of savings.
The elementary textbooks on economics always start with "supply, demand and prices", which lead the readers to believe that certain prices (e.g., exchange rate and interest rate) can determine the behavior of savings and consumption. However, the fact is that the level of savings ratio is influenced by a wide range of factors, and it can't be adjusted simply by changing nominal exchange rate. Factors such as national tradition, culture, family structures, demographics and social security system can't be changed in the short term. As a result, it may take a long time for policies to yield intended impacts.
III. Implications of the Asian financial crisis for savings ratio in the East Asia
Savings in the GDP are composed of resident, corporate and government savings. If total savings exceed domestic investment, the surplus will take the form of foreign reserves. To analyze the drastic increase of imbalance of savings and trade in East Asian countries that emerged after 1997, we need to examine the impact of the Asian financial crisis on savings ratio in these countries.
The high savings ratio and large foreign reserves in the East Asian countries are a result of defensive reactions against predatory speculation. During the Asian Financial Crisis, the rampant speculations of hedge funds caused large capital inflows and subsequent reversal in these countries, which exacerbated their economic woes. People in these countries were shocked, and disgusted by these speculative attacks. Afterwards, many suggested that unregulated predatory speculation caused the crisis, and appropriate international regulation was needed. However, for various considerations, some countries were against such regulations, and failed to see the need to adjust the regulatory frameworks. International organizations also failed to perform their regulatory responsibilities over abnormal capital flows, forcing the East Asian countries to amass foreign reserves to fend for themselves.
The increase of savings ratio and current account surplus in the East Asian countries is also a result of the rescue plan designed by international organizations. The rescue plans were silent on regulating cross-border speculative capital flows, which otherwise should have been put under scrutiny. Instead, excessive and stringent conditionalities were imposed, demanding that the crisis-stricken countries adopt tight fiscal and monetary policies, raise interest rates, cut fiscal deficits and increase foreign reserves. In the decade thereafter, the East Asian countries learnt the lessons, and increased foreign reserves and domestic savings in order to beef up their defense against financial crisis.
Of course, there were also vulnerabilities in economic development models, foreign debt management as well as institutional arrangements of the East Asian countries. Sweeping structural reforms on the corporate and financial sectors were launched in the wake of the crisis, social security systems were improved, and education and healthcare systems reformed. However, it takes time for these efforts to take effect.
IV. Can China adjust its savings ratio effectively?
During the Asian Financial Crisis, China, as a responsible large economy, did not devalue its currency and paid the price��a fairly slow recovery. The endeavor of the Chinese authorities to maintain the stability of RMB against all odds contributed to stemming the spread of the financial crisis.
After the crisis, China intensified efforts to revamp its corporate and government sectors with the deepening of market-oriented reforms. Profitability of enterprises, especially SOEs, increased; fiscal position improved and residents' income improved steadily. Starting 2002, savings ratio began to surge, with steadily rising resident savings and remarkable increase of corporate savings. China's savings ratio increased from 37.5% in 1998 to 49.9% in 2007. During the period, the ratio of corporate sector disposable income to the national disposable income increased from 13% to 22.5%, while the share of government disposable income to the total increased by only 2 percentage points.
The rate of corporate savings to GDP in China is high compared with other countries in the world. This is closely related to the unsolved distortion of cost/profit of enterprises during China's economic transition. Under the planned economy, housing, healthcare, and pension were provided by the enterprises and the government, and weren't accounted for in wages. This had dampened people's incentives to save. Savings were even considered "involuntary" as people had to regularly line up in queues at shops for consumer goods in short supply. After the reform in the 1990s, the "iron bowl" (lifelong secure job and welfare) system was smashed and the enterprises stopped providing pension and housing for free. However, effective social security system had not been in place either. These significantly increased the incentive for precautionary savings. Nevertheless, the real cost of labor takes time to be reflected in the cost of the enterprises. As a result, the extraordinary profit from cost distortion did not find its way to liability accounts of pension, healthcare and housing for employees, where it should, lead to significant surge of corporate savings. This broadly explained the increase in household and corporate savings. This is also why some people suggested that part of the state-owned shares of listed companies should be transferred to the national social security fund.
The Chinese authorities have a clear policy intention to reduce savings ratio. Since 2005, boosting domestic demand and encouraging consumption have been important components of the national economic policies. These policies would eventually bring down the savings ratio. Yet, in-depth studies are needed to identify factors influencing the savings ratio, its elasticity with respect to these factors, and the specific adjustment measures to take.
Besides, the incomplete reforms in some areas have affected the adjustment of savings ratio. Although private enterprises in China are already market-driven and free of cost distortion, the reforms of the public sector are incomplete despite considerable achievements in reforming SOEs. The lack of clearly-defined and fully monetized cost structure hampered the adjustment of savings ratio. It is therefore important to expedite the reform of the public sector and the transformation of the government functions.
V. Observations on low household saving ratio in the U.S.
The U.S. household savings ratio in recent years went through two phases: before the mid-1990s, it ranged between 7-10%; after 1997, it declined remarkably with pronounced "twin deficits", especially trade deficit. Some attributed the low savings to the so-called "euphoria" on the U.S. economic performance since the mid-1990s. Specifically, in late 1980s and early 1990s, after the collapse of the central planning system of the former Soviet Union and Eastern Europe, growth in those regions steadily slipped. In the 1990s, the Japanese economy was also trapped in prolonged stagnation, and EU's economic performance was lackluster due to structural problems including rigid labor market. The U.S., as the largest economy, boasted the optimal economic system that was seemingly unparalleled in the world. The only remaining challenge, in terms of economic system, came from Asia; after 1997, the Asian economies suffered heavy blows. In contrast, the US economy demonstrated strong flexibility and resilience, and recovered rapidly from the 9/11 attack and the burst of IT bubble in recent years. All these augmented the euphoria sentiment in the market, which in turn influenced the saving behavior of the U.S. residents. However, the unprecedented magnitude of the current financial crisis is expected to dramatically dampen such euphoria sentiments.
The time series show that this round of low savings and high consumption in the US commenced in Mid-1990s. In contrast, the savings ratio of East Asian countries only surged after the Asian financial crisis and China's savings ratios did not begin to increase until 2002. The difference in time distribution indicates that there is no significant causal relationship between the two.
VI. Options for adjusting saving ratio
Global savings imbalance exists for many reasons. It seems inappropriate to link savings ratio only to exchange rate, and it is also unrealistic to resolve long-term issues in the short run. One should, instead, adopt a broader and more comprehensive mindset in examining the imbalance of savings.
First, a comprehensive set of prescription is needed. Although the U.S. can't sustain the growth pattern of high consumption and low savings, it is not the right time to raise its savings ratio at this very moment. It needs to strike a balance between stimulating consumption and facilitating the economic recovery. On the other hand, the East Asian nations should attend to economic growth model, economic structure, price system and the like, in order to bring down savings ratio. Of course, reform of the exchange rate mechanism is part of this prescription. The Chinese government has focused on boosting domestic demand to sustain economic growth in an effort to tackle the ongoing financial crisis and conducting economic adjustment. The RMB 4-trillion yuan stimulus package, one of the largest in the world, is mainly an expenditure program. The program underscores public welfare, job creation, and income growth for the rural areas and the underprivileged groups.
Second, countries and international organizations should strengthen their cooperation and intensify the regulation of the international speculative capital flows. The current financial crisis underscores the necessity of reinforcing the regulation over international capital flows and enhancing their transparency. International organizations and countries concerned should help developing countries to establish a robust early-warning system and guard against attacks from predatory speculation. International cooperation should be strengthened to improve the aid mechanism. In case emerging markets experience temporary BOP difficulties, international aid should be swift, and conditionalities attached should be reduced. This would encourage countries to lower savings including foreign reserves and expand domestic demand.
Third, appropriate measures should be taken to channel more savings into developing countries and emerging markets. Savings flowing from emerging markets to the advanced economies is neither rational nor consistent with the intention of the advanced economies to increase their domestic savings. However, the adjustment of savings ratio in the East Asian countries will not see immediate effects. Meanwhile, savings in oil-producing countries may remain at a high level so long as oil prices don't plunge further. Therefore, global savings imbalance will remain for some time in the future. The top priority at present is to facilitate the rational flow of savings and improve their allocation efficiency. One option is to redirect surplus savings to other developing countries and emerging markets, those with abundant resources, low labor cost, but lack of capital. These economies are the future growth engines of the global economy.
Finally, the reform of the international monetary system should be advanced. Currently, U.S. dollar is used in most international trade and financial transactions, and is also the most important reserve currency. The IMF data showed that the U.S. dollar accounted for 63.9% of the total foreign reserves by the end of 2007. When countries increase savings and if these savings are in the form of dollar denominated foreign reserves, capital will inevitably flow into the U.S.. In the short run, the U.S. may need more capital inflows to deal with the financial crisis; over the long run, large capital inflows are not in its best interest of making adjustments to its economic growth model. Moreover, the over-concentration of foreign assets in one particular currency may bring about undesired consequences. Therefore, in addition to upgrading regulatory cooperation and rationalizing savings allocation, the international community should move forward in reforming the international monetary system. Efforts should be made to strengthen the surveillance on the economic and financial policies in major reserve currency countries and to enhance the status of the SDR, so as to advance the international monetary system towards diversification over the long run.
Submit Date:2009-3-24 16:46:00
2 Apr 2009
Sao để họ đứng ngoài cuộc ? (NUCLEAR PLANT )
25 năm qua, Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt đã hoạt động liên tục, trung bình 1300 giờ/năm - một chỉ tiêu nổi bật trong số các lò phản ứng cùng loại trên thế giới, được IAEA nhìn nhận.
Gần đây, nhóm chuyên gia tại Đà Lạt đã bắt tay tính toán thiết kế lò phản ứng nghiên cứu mới, công suất gấp 20 lần lò hiện nay. Tuy chưa phải là lò năng lượng trong nhà máy điện hạt nhân, song thử hỏi ở nước ta mấy ai có bề dày kinh nghiệm hơn họ về ngành công nghệ này? Thế mà trong đề án dày ngót 1000 trang về điện hạt nhân sắp đem ra trình Quốc hội, họ lại đứng ngoài cuộc - chẳng những không được tham gia dựng nên bản đề án mà cũng chẳng được mời tham vấn trước khi trình lên Chính phủ.
Ba mươi năm trước, nhân đi công tác qua Matxcơva, tôi nhận được lệnh trực tiếp từ Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Trần Quỳnh yêu cầu ghé lại Ủy ban Năng lượng Nguyên tử (UBNLNT) Liên Xô ký duyệt “Nhiệm vụ thiết kế” cho công trình cải tạo và nâng cấp lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt. Nói là cải tạo và nâng cấp, song thật ra, cơ sở hạt nhân cũ với lò TRIGA MARK II do hãng General Atomic (Mỹ) chế tạo chỉ còn lại khối bê tông bao bọc thùng lò và vòm nhà tròn xinh xắn do KTS Ngô Việt Thụ thiết kế. Trong ruột không còn gì đáng kể. Nhiên liệu đã kịp rút đi trước ngày giải phóng, những thứ lỉnh kỉnh khác trở nên vô dụng, được chúng tôi tháo gỡ cất kỹ trong kho thải phóng xạ.
Sau chưa đầy mười phút tiến hành các thủ tục ký kết (bởi mọi chi tiết kỹ thuật đã được hai bên bàn thảo từ trước), tôi rời khỏi trụ sở được canh gác hết sức nghiêm ngặt của UBNLNT Liên Xô mà lòng nặng trĩu. Lững thững một mình trên đại lộ Lênin đến đoạn vắt ngang qua sông Matxcơva óng ánh dưới nắng chiều và tòa tháp Đại học Lômônôxốp hiện lên trên nền trời (nơi đây khoa học hạt nhân đã đón nhận tôi gần 20 năm về trước), tôi chợt nhận ra gánh nợ nặng nề trên vai mình và các đồng nghiệp – một ngành khoa học công nghệ hạt nhân của đất nước đang ở phía trước.
Giới thiệu kết quả nâng cấp hệ thống điều khiển lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt
Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt (LPUHN ĐL) được chính thức đưa vào hoạt động đúng 25 năm trước đây. Lúc này có người chê nó bé quá, công suất 500 kW, nhưng từng ấy mà khai thác có hiệu quả cũng quá đủ để đất nước tiếp cận với khoa học công nghệ hạt nhân. Việt Nam nằm trong số 56 nước có LPUHN trên thế giới.
Tuy công suất thấp nhưng bảo đảm vận hành an toàn lại không hề đơn giản. Không thể để bề mặt thanh nhiên liệu bị sôi, hoặc bị nước ăn mòn, khiến chất phóng xạ có thể thoát ra ngoài vỏ bọc. Nơtron dẫn ra theo các kênh thí nghiệm và chất phóng xạ do lò tạo nên phải bảo đảm không gây hại đến con người. Trên hết, phải luôn cảnh giác với hàng triệu cu ri phóng xạ từ mảnh vỡ phân hạch nằm bên trong các thanh nhiên liệu.
Khi nhận nhiệm vụ chỉ huy xây dựng, vận hành và khai thác LPUHN ĐL, bên cạnh tôi là những đồng nghiệp thuộc loại ưu tú và sung sức nhất lúc bấy giờ, về chuyên môn lẫn phẩm chất, được đào tạo nhiều năm ở Liên Xô và Pháp. Có điều, không ai trong chúng tôi từng chuyên sâu về lò phản ứng. Không dễ gì học sâu vào công nghệ hết sức nhạy cảm này, cho dù ngày ấy ta với Liên Xô là anh em chí cốt.
Buổi trao đổi giữa GS. Phạm Duy Hiển và các chuyên gia Liên Xô (cũ) về thiết kế lò phản ứng
hạt nhân Đà Lạt cách đây 27 năm
Lại thêm một khó khăn cực lớn nữa là Liên Xô chỉ nhận giúp ta xây lò phản ứng, trong khi rất nhiều phương tiện thiết bị và phòng thí nghiệm để khai thác lò phục vụ quốc kế dân sinh luôn bị gạt ra khỏi bàn đàm phán. Trưởng đoàn Liên Xô thường chỉ vào bản Hiệp định được ký kết giữa hai Chính phủ với dòng chữ cộc lốc “khôi phục lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt” trong số hàng loạt hạng mục công trình ưu tiên khác lúc bấy giờ như thủy điện, dầu khí v.v... Thành ra, khi lò chạy, nơtron sinh ra để rồi tự nó chết đi mà không sử dụng được để điều chế chất phóng xạ, không thể rút chúng ra khỏi bốn kênh dẫn luôn được bịt kín.
Đất nước lúc này lại đang trải qua thời kỳ khốn khó nhất. Cơn bão “giá, lương, tiền” ập vào hai bữa ăn hằng ngày, thiết bị linh kiện nghiên cứu khoa học không sao mua được do chính sách cấm vận của Hoa Kỳ. Cho nên sau những tiếng u ra và sâm banh nổ giòn trong ngày khánh thành là những đêm dài trằn trọc. Chả lẽ, tốn ngần ấy tiền của và công sức chỉ để hằng ngày thắp lên và chiêm ngưỡng ngọn lửa xanh óng ánh qua sáu mét nước trong suốt dưới đáy lò thôi ư?
Một đất nước nếu mong muốn khai thác điện hạt nhân phải sớm đào tạo được một đội ngũ chuyên gia trình độ cao. Không chỉ gồm các kỹ thuật viên (tương đối dễ) mà còn phải đào tạo được một đội ngũ các nhà vật lý, kỹ sư trình độ cao có kiến thức, khả năng làm chủ về các vấn đề an toàn, xử lý chất thải, hiểu sâu vật lý và kỹ thuật lò phản ứng hạt nhân; phải có một đội ngũ có thể ra những lựa chọn, quyết định tốt và chính xác; phải có những người có đủ năng lực điều khiển, phụ trách liên lạc với công chúng, cung cấp các thông tin phù hợp. Để đào tạo được những đội ngũ như thế phải mất hàng năm, nếu không muốn nói là hàng chục năm; điều đó yêu cầu phải tích lũy kinh nghiệm về lò phản ứng ở nước ngoài và phải tạo ra trong nước một trung tâm mạnh để có thể mời các chuyên gia nước ngoài đến, giảng dạy và truyền đạt cho nhau kinh nghiệm của mỗi người. Việt Nam may mắn có một lò phản ứng hạt nhân nhỏ ở Đà Lạt, nhưng đang hoạt động có hiệu quả và có thể dùng làm hạt nhân để xây dựng một trung tâm như vậy. Nếu không thực hiện được điều này có nghĩa Việt Nam sẽ để cho các quốc gia khác quản lý vận hành nhà máy, sẽ không tránh khỏi việc mất tự chủ.
GS. Pierre Darriulat
Không! Mục tiêu đặt ra trước mắt chúng tôi là trong một thời gian ngắn nhất phải thử nghiệm tất cả những gì mà một lò phản ứng hạt nhân công suất tương đối thấp có thể làm được, qua đó xây dựng đội ngũ, nâng cao trình độ để hướng đến những mục tiêu lâu dài hơn là điện hạt nhân. Muốn thế, và trên hết, lò phản ứng lai ghép công nghệ giữa hai siêu cường hạt nhân độc nhất vô nhị này trên thế giới phải được vận hành an toàn, không thể chủ quan sơ sẩy để xảy ra bất cứ sự cố nhỏ nào.
Nhưng lấy đâu ra thiết bị để khai thác luồng nơtron cực mạnh từ lò phản ứng? Lúc này Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA là nguồn cung cấp thiết bị duy nhất mà ta không thể mua được do chính sách cấm vận của Hoa Kỳ. Phần còn lại phải tự thiết kế, lắp ráp, chẳng những để khai thác lò tại chỗ mà còn cho những cơ sở sử dụng chất phóng xạ do lò cung cấp. Có lần đi dự hội nghị khoa học quốc tế, các đồng nghiệp nước ngoài ngạc nhiên thấy tôi đi mua linh kiện ở chợ mang về cho phòng điện tử hạt nhân lắp máy đo phổ phóng xạ. Ở nước họ, người ta cứ gọi điện thẳng đến hãng, mua hẳn các thiết bị hoặc các bloc, rồi lắp các bloc ấy lại thành thiết bị.
Mục tiêu đặt ra trên đây quả là quá lớn đối với một đội ngũ gồm phần lớn sinh viên mới tốt nghiệp đại học. May mắn, họ có một số đầu đàn đầy trách nhiệm, quyết tâm và đam mê. Tất cả đều lao vào học, học để làm, thông qua công việc (làm) để nâng cao trình độ (học). Đây chính là phương châm làm khoa học công nghệ “learning by doing” phổ biến ở các nước đi sau.
Thực hiện mục tiêu đề ra, trong vòng 10 năm đầu, chúng tôi đã dựng nên nhiều phòng thí nghiệm để thử nghiệm mọi ứng dụng của lò phản ứng công suất thấp mà những nước đi trước từng tiến hành, trong đó một số ứng dụng đã được triển khai trên quy mô rộng phục vụ quốc kế dân sinh. Chỉ còn độc nhất kỹ thuật điều trị u não bằng phản ứng bắt nơtron trên hạt nhân bo (boron neutron capture therapy) là chưa thử nghiệm do đầu tư quá lớn và thiếu đội ngũ bác sỹ có trình độ cao. Hiện nay tuy mới chỉ thỏa mãn chưa đầy 50% nhu cầu dược chất phóng xạ nội địa, nhưng con số này cũng đã gấp hàng trăm lần mức sử dụng trước ngày lò Đà Lạt hoạt động. Hàng trăm nghìn người đã được chẩn đoán và điều trị khỏi bệnh, đặc biệt là tuyến giáp dùng I-131 và u máu dùng P-32.
Nhưng cái được lớn nhất là một đội ngũ biết làm chủ lò phản ứng hạt nhân và các công nghệ liên quan. Gần đây, nhóm chuyên gia tại Đà Lạt đã bắt tay tính toán thiết kế lò phản ứng nghiên cứu mới, công suất gấp 20 lần lò hiện nay. Tuy chưa phải là lò năng lượng trong nhà máy điện hạt nhân, song thử hỏi ở nước ta mấy ai có bề dày kinh nghiệm hơn họ về ngành công nghệ này?
Thế mà trong cái chương trình to lớn về điện hạt nhân sắp đem ra trình Quốc hội, họ lại đứng ngoài cuộc. Chẳng những không tham gia dựng nên bản đề án dày ngót 1000 trang, họ cũng không được mời tham vấn trước khi trình lên Chính phủ. Theo bản đề án này, từ năm 2020 đến 2024 Việt Nam sẽ đưa vào vận hành 8 tổ máy điện hạt nhân, mỗi tổ có công suất nhiệt 3000 MW, gấp 6000 lần công suất lò phản ứng Đà Lạt. Như vậy, rồi đây trong vòng bán kính 20 km quanh thị xã Phan Rang sẽ có tám lò phản ứng, mỗi lò sẽ chứa một lượng phóng xạ gấp hơn 6000 lần những gì đang có và được canh phòng rất cẩn trọng hiện nay ở Đà Lạt. (Sẽ có một dịp khác để bình luận về sự phi lý và phiêu lưu của đề án này).
Câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao Nhà nước đã ra sức tạo dựng nên một đội ngũ có bề dày kinh nghiệm xung quanh lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt, được nước ngoài nhìn nhận và đánh giá cao qua những thành tích khoa học của họ, để rồi lại loại họ ra ngay trước khi về đến đích - điện hạt nhân?
Trong dịp kỷ niệm 25 năm lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt mới đây, tôi đã gặp lại những người cùng đồng cam cộng khổ đầy duyên nợ và nghĩa tình với mình từ 30 năm về trước và nói với mọi người rằng chúng ta chẳng những chưa trả xong gánh nợ với đất nước mà còn mang nặng trong lòng nỗi lo âu về tương lai của ngành hạt nhân. Trong buổi lễ long trọng ấy, tôi đã đọc hai câu quan họ:
Nợ tiền càng trả càng vơi,
Nợ tình càng trả, người ơi, càng đầy.
rồi thêm câu thứ ba:
Nợ đời biết trả sao đây?
với dấu hỏi còn lơ lửng mà không sao trả lời được.
Phạm Duy Hiển ( 04/2009 )
Gần đây, nhóm chuyên gia tại Đà Lạt đã bắt tay tính toán thiết kế lò phản ứng nghiên cứu mới, công suất gấp 20 lần lò hiện nay. Tuy chưa phải là lò năng lượng trong nhà máy điện hạt nhân, song thử hỏi ở nước ta mấy ai có bề dày kinh nghiệm hơn họ về ngành công nghệ này? Thế mà trong đề án dày ngót 1000 trang về điện hạt nhân sắp đem ra trình Quốc hội, họ lại đứng ngoài cuộc - chẳng những không được tham gia dựng nên bản đề án mà cũng chẳng được mời tham vấn trước khi trình lên Chính phủ.
Ba mươi năm trước, nhân đi công tác qua Matxcơva, tôi nhận được lệnh trực tiếp từ Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng Trần Quỳnh yêu cầu ghé lại Ủy ban Năng lượng Nguyên tử (UBNLNT) Liên Xô ký duyệt “Nhiệm vụ thiết kế” cho công trình cải tạo và nâng cấp lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt. Nói là cải tạo và nâng cấp, song thật ra, cơ sở hạt nhân cũ với lò TRIGA MARK II do hãng General Atomic (Mỹ) chế tạo chỉ còn lại khối bê tông bao bọc thùng lò và vòm nhà tròn xinh xắn do KTS Ngô Việt Thụ thiết kế. Trong ruột không còn gì đáng kể. Nhiên liệu đã kịp rút đi trước ngày giải phóng, những thứ lỉnh kỉnh khác trở nên vô dụng, được chúng tôi tháo gỡ cất kỹ trong kho thải phóng xạ.
Sau chưa đầy mười phút tiến hành các thủ tục ký kết (bởi mọi chi tiết kỹ thuật đã được hai bên bàn thảo từ trước), tôi rời khỏi trụ sở được canh gác hết sức nghiêm ngặt của UBNLNT Liên Xô mà lòng nặng trĩu. Lững thững một mình trên đại lộ Lênin đến đoạn vắt ngang qua sông Matxcơva óng ánh dưới nắng chiều và tòa tháp Đại học Lômônôxốp hiện lên trên nền trời (nơi đây khoa học hạt nhân đã đón nhận tôi gần 20 năm về trước), tôi chợt nhận ra gánh nợ nặng nề trên vai mình và các đồng nghiệp – một ngành khoa học công nghệ hạt nhân của đất nước đang ở phía trước.
Giới thiệu kết quả nâng cấp hệ thống điều khiển lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt
Lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt (LPUHN ĐL) được chính thức đưa vào hoạt động đúng 25 năm trước đây. Lúc này có người chê nó bé quá, công suất 500 kW, nhưng từng ấy mà khai thác có hiệu quả cũng quá đủ để đất nước tiếp cận với khoa học công nghệ hạt nhân. Việt Nam nằm trong số 56 nước có LPUHN trên thế giới.
Tuy công suất thấp nhưng bảo đảm vận hành an toàn lại không hề đơn giản. Không thể để bề mặt thanh nhiên liệu bị sôi, hoặc bị nước ăn mòn, khiến chất phóng xạ có thể thoát ra ngoài vỏ bọc. Nơtron dẫn ra theo các kênh thí nghiệm và chất phóng xạ do lò tạo nên phải bảo đảm không gây hại đến con người. Trên hết, phải luôn cảnh giác với hàng triệu cu ri phóng xạ từ mảnh vỡ phân hạch nằm bên trong các thanh nhiên liệu.
Khi nhận nhiệm vụ chỉ huy xây dựng, vận hành và khai thác LPUHN ĐL, bên cạnh tôi là những đồng nghiệp thuộc loại ưu tú và sung sức nhất lúc bấy giờ, về chuyên môn lẫn phẩm chất, được đào tạo nhiều năm ở Liên Xô và Pháp. Có điều, không ai trong chúng tôi từng chuyên sâu về lò phản ứng. Không dễ gì học sâu vào công nghệ hết sức nhạy cảm này, cho dù ngày ấy ta với Liên Xô là anh em chí cốt.
Buổi trao đổi giữa GS. Phạm Duy Hiển và các chuyên gia Liên Xô (cũ) về thiết kế lò phản ứng
hạt nhân Đà Lạt cách đây 27 năm
Lại thêm một khó khăn cực lớn nữa là Liên Xô chỉ nhận giúp ta xây lò phản ứng, trong khi rất nhiều phương tiện thiết bị và phòng thí nghiệm để khai thác lò phục vụ quốc kế dân sinh luôn bị gạt ra khỏi bàn đàm phán. Trưởng đoàn Liên Xô thường chỉ vào bản Hiệp định được ký kết giữa hai Chính phủ với dòng chữ cộc lốc “khôi phục lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt” trong số hàng loạt hạng mục công trình ưu tiên khác lúc bấy giờ như thủy điện, dầu khí v.v... Thành ra, khi lò chạy, nơtron sinh ra để rồi tự nó chết đi mà không sử dụng được để điều chế chất phóng xạ, không thể rút chúng ra khỏi bốn kênh dẫn luôn được bịt kín.
Đất nước lúc này lại đang trải qua thời kỳ khốn khó nhất. Cơn bão “giá, lương, tiền” ập vào hai bữa ăn hằng ngày, thiết bị linh kiện nghiên cứu khoa học không sao mua được do chính sách cấm vận của Hoa Kỳ. Cho nên sau những tiếng u ra và sâm banh nổ giòn trong ngày khánh thành là những đêm dài trằn trọc. Chả lẽ, tốn ngần ấy tiền của và công sức chỉ để hằng ngày thắp lên và chiêm ngưỡng ngọn lửa xanh óng ánh qua sáu mét nước trong suốt dưới đáy lò thôi ư?
Một đất nước nếu mong muốn khai thác điện hạt nhân phải sớm đào tạo được một đội ngũ chuyên gia trình độ cao. Không chỉ gồm các kỹ thuật viên (tương đối dễ) mà còn phải đào tạo được một đội ngũ các nhà vật lý, kỹ sư trình độ cao có kiến thức, khả năng làm chủ về các vấn đề an toàn, xử lý chất thải, hiểu sâu vật lý và kỹ thuật lò phản ứng hạt nhân; phải có một đội ngũ có thể ra những lựa chọn, quyết định tốt và chính xác; phải có những người có đủ năng lực điều khiển, phụ trách liên lạc với công chúng, cung cấp các thông tin phù hợp. Để đào tạo được những đội ngũ như thế phải mất hàng năm, nếu không muốn nói là hàng chục năm; điều đó yêu cầu phải tích lũy kinh nghiệm về lò phản ứng ở nước ngoài và phải tạo ra trong nước một trung tâm mạnh để có thể mời các chuyên gia nước ngoài đến, giảng dạy và truyền đạt cho nhau kinh nghiệm của mỗi người. Việt Nam may mắn có một lò phản ứng hạt nhân nhỏ ở Đà Lạt, nhưng đang hoạt động có hiệu quả và có thể dùng làm hạt nhân để xây dựng một trung tâm như vậy. Nếu không thực hiện được điều này có nghĩa Việt Nam sẽ để cho các quốc gia khác quản lý vận hành nhà máy, sẽ không tránh khỏi việc mất tự chủ.
GS. Pierre Darriulat
Không! Mục tiêu đặt ra trước mắt chúng tôi là trong một thời gian ngắn nhất phải thử nghiệm tất cả những gì mà một lò phản ứng hạt nhân công suất tương đối thấp có thể làm được, qua đó xây dựng đội ngũ, nâng cao trình độ để hướng đến những mục tiêu lâu dài hơn là điện hạt nhân. Muốn thế, và trên hết, lò phản ứng lai ghép công nghệ giữa hai siêu cường hạt nhân độc nhất vô nhị này trên thế giới phải được vận hành an toàn, không thể chủ quan sơ sẩy để xảy ra bất cứ sự cố nhỏ nào.
Nhưng lấy đâu ra thiết bị để khai thác luồng nơtron cực mạnh từ lò phản ứng? Lúc này Cơ quan năng lượng nguyên tử quốc tế IAEA là nguồn cung cấp thiết bị duy nhất mà ta không thể mua được do chính sách cấm vận của Hoa Kỳ. Phần còn lại phải tự thiết kế, lắp ráp, chẳng những để khai thác lò tại chỗ mà còn cho những cơ sở sử dụng chất phóng xạ do lò cung cấp. Có lần đi dự hội nghị khoa học quốc tế, các đồng nghiệp nước ngoài ngạc nhiên thấy tôi đi mua linh kiện ở chợ mang về cho phòng điện tử hạt nhân lắp máy đo phổ phóng xạ. Ở nước họ, người ta cứ gọi điện thẳng đến hãng, mua hẳn các thiết bị hoặc các bloc, rồi lắp các bloc ấy lại thành thiết bị.
Mục tiêu đặt ra trên đây quả là quá lớn đối với một đội ngũ gồm phần lớn sinh viên mới tốt nghiệp đại học. May mắn, họ có một số đầu đàn đầy trách nhiệm, quyết tâm và đam mê. Tất cả đều lao vào học, học để làm, thông qua công việc (làm) để nâng cao trình độ (học). Đây chính là phương châm làm khoa học công nghệ “learning by doing” phổ biến ở các nước đi sau.
Thực hiện mục tiêu đề ra, trong vòng 10 năm đầu, chúng tôi đã dựng nên nhiều phòng thí nghiệm để thử nghiệm mọi ứng dụng của lò phản ứng công suất thấp mà những nước đi trước từng tiến hành, trong đó một số ứng dụng đã được triển khai trên quy mô rộng phục vụ quốc kế dân sinh. Chỉ còn độc nhất kỹ thuật điều trị u não bằng phản ứng bắt nơtron trên hạt nhân bo (boron neutron capture therapy) là chưa thử nghiệm do đầu tư quá lớn và thiếu đội ngũ bác sỹ có trình độ cao. Hiện nay tuy mới chỉ thỏa mãn chưa đầy 50% nhu cầu dược chất phóng xạ nội địa, nhưng con số này cũng đã gấp hàng trăm lần mức sử dụng trước ngày lò Đà Lạt hoạt động. Hàng trăm nghìn người đã được chẩn đoán và điều trị khỏi bệnh, đặc biệt là tuyến giáp dùng I-131 và u máu dùng P-32.
Nhưng cái được lớn nhất là một đội ngũ biết làm chủ lò phản ứng hạt nhân và các công nghệ liên quan. Gần đây, nhóm chuyên gia tại Đà Lạt đã bắt tay tính toán thiết kế lò phản ứng nghiên cứu mới, công suất gấp 20 lần lò hiện nay. Tuy chưa phải là lò năng lượng trong nhà máy điện hạt nhân, song thử hỏi ở nước ta mấy ai có bề dày kinh nghiệm hơn họ về ngành công nghệ này?
Thế mà trong cái chương trình to lớn về điện hạt nhân sắp đem ra trình Quốc hội, họ lại đứng ngoài cuộc. Chẳng những không tham gia dựng nên bản đề án dày ngót 1000 trang, họ cũng không được mời tham vấn trước khi trình lên Chính phủ. Theo bản đề án này, từ năm 2020 đến 2024 Việt Nam sẽ đưa vào vận hành 8 tổ máy điện hạt nhân, mỗi tổ có công suất nhiệt 3000 MW, gấp 6000 lần công suất lò phản ứng Đà Lạt. Như vậy, rồi đây trong vòng bán kính 20 km quanh thị xã Phan Rang sẽ có tám lò phản ứng, mỗi lò sẽ chứa một lượng phóng xạ gấp hơn 6000 lần những gì đang có và được canh phòng rất cẩn trọng hiện nay ở Đà Lạt. (Sẽ có một dịp khác để bình luận về sự phi lý và phiêu lưu của đề án này).
Câu hỏi đặt ra ở đây là tại sao Nhà nước đã ra sức tạo dựng nên một đội ngũ có bề dày kinh nghiệm xung quanh lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt, được nước ngoài nhìn nhận và đánh giá cao qua những thành tích khoa học của họ, để rồi lại loại họ ra ngay trước khi về đến đích - điện hạt nhân?
Trong dịp kỷ niệm 25 năm lò phản ứng hạt nhân Đà Lạt mới đây, tôi đã gặp lại những người cùng đồng cam cộng khổ đầy duyên nợ và nghĩa tình với mình từ 30 năm về trước và nói với mọi người rằng chúng ta chẳng những chưa trả xong gánh nợ với đất nước mà còn mang nặng trong lòng nỗi lo âu về tương lai của ngành hạt nhân. Trong buổi lễ long trọng ấy, tôi đã đọc hai câu quan họ:
Nợ tiền càng trả càng vơi,
Nợ tình càng trả, người ơi, càng đầy.
rồi thêm câu thứ ba:
Nợ đời biết trả sao đây?
với dấu hỏi còn lơ lửng mà không sao trả lời được.
Phạm Duy Hiển ( 04/2009 )
Subscribe to:
Posts (Atom)